Seks İsyanları (S. Reynolds & J. Press) Rock konserlerinin sponsorlarca desteklenmesine evet mi, hayir mi? Dev bir Amerikan sirket...
 |
| Seks İsyanları (S. Reynolds & J. Press) |
Dev bir Amerikan sirketinin bir rock festivaline adini vermesi kabul edilebilir bir sey mi? O festivale katilmali mi yoksa protesto mu etmeli? Bütün bunlar tartisilirken, genel kabul gören, tartisilmayan bir sey var: Rock’in düzendisiligi.
Seks Isyanlari’nin derdi de tam bu noktada basliyor. Çünkü kitabin yazarlarina göre rock, asi olmasina asi ama devrimci bir müzik degil!
Kapitalizmle, düzenle uyum gösteren yanlari var; elbette isyankâr ama bu rock’çilarin her siniri zorladiklari anlamina gelmiyor. Özellikle bu sinirlar ataerkil düzenin toplumsal cinsiyet politikalariysa.
Kadin-erkek iliskileri söz konusu oldugunda rock’in hesap vermesi gereken çok sey var. Zira çok uzun bir süredir, rock’i feminen olana karsi duyulan korku ve nefret atesliyor; genellikle kadin düsmanligi ve maçolukta had safhaya vardigi zaman ritim en heyecan verici haline bürünüyor.
Müzikteki isyana toplumsal cinsiyet merceginden bakan ilk kitap olan Seks Isyanlari rock’in karanlik yüregindeki bu paradoksu incelerken bir rock severin heyecaniyla, bir elestirmenin müzigin kirli alt akintilarini saptamasi arasindaki keskin çizgide ilerliyor. Bu yüzden Seks Isyanlari’ni bir yargilama degil, daha çok bir farkina varma olarak almali. Çünkü Reynolds ve Press, rock’a disardan bakan entelektüeller degil, yillardan beri rock’in içinde olan, en çok elestirdikleri Rolling Stones, Iggy Pop ve Nick Cave’e âsik olan yazarlar.
Seks Isyanlari hem kadin hem de erkek sanatçilara toplumsal cinsiyet merceginden bakiyor ve isyanin bir tür psikanalizini yapiyor. Ilk bölümde asi rock’-çinin (Jim Morrison, Robert Plant, Mick Jagger vb.) “disi” karsisinda kendisini nasil konumlandirdigi ve rock’taki kadin düsmanligi, edebiyat ve sinemadaki kökleriyle birlikte ele aliniyor.
Ikinci bölüm psikedelik gelenegi (Pink Floyd, Brian Eno, Can vb.), kadini dislama degil tam tersine ana rahmine ya da en azindan kucagina dönme egilimindeki rock’çilari inceliyor. Son bölümde ise kadin deneyimini rock’a tercüme etmeye çalisan Patti Smith, Kristin Hersh, PJ Harvey, Bjork, Slits gibi sanatçi ve gruplar ile Riot Grrrl gibi hareketler mercek altina yatiriliyor.
Rock’in derin ve karanlik sirlarini gözler önüne seren Seks Isyanlari en tanidik müzigi bile yepyeni bir kulakla dinlememizi sagliyor.
Egemen müzik kültürümüzün genis bir bölümünde cinsiyetin merkezi bir rol oynadigini bu denli ikna edici argümanlarla savunan baska bir eser bilmiyorum. Popüler müzik konusunda hem bu denli tarihsel hem de günümüze bu denli uyumlu bir kitapla her zaman karsilasmak mümkün degil. Nancy J. Vickers
Popüler müzik kültürü üzerine yazilmis gerçekten önemli birkaç kitaptan biri… Reynolds ve Press’in Seks Isyanlari ile basardiklari harikulade bir sey: Rock müzigini eskisi gibi dinlememiz mümkün degil. Barney Hoskins
